Somatizasyon bozukluğu olan kişilerin bedenlerinde ağrılar, sızılar, uyuşmalar, ateş basmaları, karıncalanmalar, çarpıntılar olur. Bu belirtiler fiziksel muayene ve laboratuar incelemeleri ile açıklanamaz. Yakınmalar çoktur ve birden fazla organ sistemini tutar. Şikayetleri ses kısıklığı, ses kaybı, çift görme, kas zayıflığı, idrar güçlüğü gibi gerçek olmayan nörolojik belirtilerdir. Sindirim sistemi yönünden karın ağrısı, bulantı, kusma görülebilir. Üreme organları ve boşaltım sistemi açısından ağrılı adet görme, adet düzensizlikleri olabilir. Cinsel işlevler açısından da ağrılı cinsel birleşme, cinsel istek ve ilgi azlığı, ve vaginismus denilen cinsel birleşme korkusu ile ortaya çıkabilir.

Belirtiler 30 yaşından önce genelde 10-20 yaşları arasında başlar ve birkaç yıllık bir dönem içinde ortaya çıkar. Somatizasyon boukluğu olan hastaların toplumsal ve mesleki işlevsellikleri bozulur. Stresle karşılaştıklarında bedensel yakınmaları artar. Bu kişiler yaşamları boyunca ya da yaşamlarının büyük bir bölümünde hastadırlar. Hastalarda sıklıkla depresyon ve kaygı belirtileri de görülür.

Bozukluk, yaşam boyunca %0.5'le 2 arasında görülür. Kadınlarda erkeklere oranla 5 kat daha fazla ortaya çıkmaktadır. Duygu ve düşüncelerini dışarıya yansıtmakta zorluk çeken kişilerde daha çok görüldüğü ile ilgili teoriler mevcuttur. Buna göre bu kişiler, beden dilleri ile çevresi ile iletişim kurmakta ve kendilerini ifade etmek istemektedirler. Bir bakıma çevrelerine “ben ruhsal olarak çok sıkıntıdayım ve bu sıkıntıyı kaldıramıyorum” mesajı vermektedirler. Ekonomik gücü kısıtlı, evlenmemiş ve eğitim düzeyi düşük kişilerde hastalığın görülme sıklığı daha fazladır. Kalıtımsal bir yatkınlığın olduğu da düşünülmektedir. Başta kadın yakın akrabalarda olmak üzere ailenin diğer büyüklerinde de benzer bir bozukluk sıkça görülmektedir. Somatizasyon bozukluğu olan kişiler analitik psikoterapiler ve aile terapilerinden yararlanabilirler.

KAYNAKLAR

Güleç, C. (2003). Psikiyatri ve Psikoterapilerin ABC'si. Ankara: HYB Yayıncılık.